Tarihi’nin en temel sorunsallarından biri olarak kabul edilen Türk ‘sanayileşme’ ya da ‘sanayisizleşme’ meselesi üzerinde bugün de devam eden tartışmalar, henüz herkesin hemfikir olduğu bir açıklığa kavuşmuş değildir. Aslında ‘Türkiye’nin Geri Kalmışlığı’ üzerindeki ilgi sadece meslekten tarihçi ve iktisat tarihçilerinin değil, çeşitli uz-manlık dallarından birçok akademisyenle, ülke meseleleri hakkında kafa yoran ciddi bir aydın tabakayla her türden okur-yazar takımına varıncaya kadar çok geniş bir alanda muhatap bulmuştur. Bu çalışmanın mevcut hâliyle ortaya çıkması da, bu tür eğilimlerle yakından ilişkili biçimde şekillenmiştir. 1921 sanayi sayımlarını benzerlerinden ayıran en belirgin yanı, belli-başlı ticaret ve endüstri merkezleri dışında kalan bölgelerin, özellikle de Anadolu’daki kent ve kasabaların imalat sana-yiine dair yegâne dokümantal bilgiyi içermesidir. Sayım tekniği ve içerdiği bilgilerin yetersizliği sebebiyle, çoğu yerde sağlıklı karşılaştırma ve analizlere girme imkân vermeyen istatistikler; bütün eksikliklerine rağmen, sadece meslekten tarihçiler için değil, konuyla bir biçimde ilgilenen akraba disiplinlere ait araştırmacılar için de ‘belli bir noktaya kadar’ fayda sağlayabilir.